หัวไชเท้าบางพื้นที่จะเรียกว่า ผักกาดหัว ผักกาดหัวจีน หรือไชโป๊ เป็นพืชในตระกูลผักกาดมีประมาณ 51 สกุล 218 ชนิด และมีชนิดพันธุ์มากกว่า 300 ชนิด มีถิ่นกำเนิดทางทิศตะวันออกของชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ 1.กลุ่มยุโรปจะนิยมปลูกและบริโภคในเขตอบอุ่น เช่น ยุโรป อเมริกา ต้องการอากาศเย็นในการเจริญของรากประมาณ 15 ํC มีช่วงการเก็บเกี่ยวสั้น 20-25 วัน ส่วนของรากมีขนาดเล็ก สีแดงเข้ม บางชนิดมีสีดำ แต่เนื้อภายในจะมีสีขาวหรือสีแดง 2.กลุ่มเอเชีย ปลูกมากแถบเอเชีย ส่วนของรากมีขนาดใหญ่ รูปร่างแบบกลมและยาว ขึ้นอยู่กับพันธุ์ ปกติผิวของรากมีสีขาว แต่บางพันธุ์อาจมีสีแดงเนื้อภายในมีสีขาว อายุการเก็บเกี่ยวยาวกว่ากลุ่มแรกคือพันธุ์เบาประมาณ 40-50 วัน และพันธุ์หนักประมาณ 60-70 วัน
สามารถแยกเป็น 2 ชนิด คือ พันธุ์แบบญี่ปุ่น ลักษณะเด่น คือ ขอบใบมีลักษณะหยักลึก มีจำนวนใบมากน้อยขึ้นอยู่กับพันธุ์ มีอายุทั้งสองปีและปีเดียว ส่วนใหญ่เป็นพันธุ์หนักหรือปานกลาง และพันธุ์แบบจีน ลักษณะเด่น คือ ขอบใบเรียบ ไม่มีรอยหยัก ส่วนใหญ่เป็นพันธุ์เบา และมีอายุปีเดียว
การปลูกมี 3 รูปแบบ คือ 1.แบบร่องสวนหรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่าแบบร่องจีน ส่วนมากเป็นการปลูกในพื้นที่ลุ่ม 2.การปลูกแบบไร่ เป็นการปลูกในพื้นที่ราบเป็นดินน้ำท่วม หรือเรียกว่า ดินน้ำไหลทรายมูล ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์สูง และอุ้มความชื้นดี และ 3.ปลูกแบบยกแปลงปลูก ซึ่งเมื่อเตรียมดินเสร็จเรียบร้อยแล้ว ทำแปลงปลูกสูงประมาณ 10-15 เซนติเมตร ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับฤดูปลูก โดยทั่วไปขนาดของแปลงกว้าง 1-1.50 เมตร ความยาวขึ้นอยู่กับความต้องการ
การเตรียมดินและแปลงปลูก เริ่ม จากไถหรือขุดดินให้ลึกประมาณ 20-30 เซนติเมตร ตากดินไว้ประมาณ 7-15 วัน เพื่อกำจัดวัชพืช และแมลงในดิน ถ้าดินเป็นกรดหรือดินเหนียวใส่ปูนขาวปรับสภาพดิน และใส่ปุ๋ยอินทรีย์เพิ่มเติม ขณะเตรียมดินครั้งที่ 2 หว่านปูนขาวชนิดโดโลไมท์ ปริมาณ 20-30 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 1 ไร่ และปุ๋ยอินทรีย์ 1-2 ตันต่อพื้นที่ 1 ไร่ กระจายทั่วทั้งแปลง แล้วพรวนดินเพื่อให้ปูนขาว และปุ๋ยอินทรีย์ผสมกับดิน ทิ้งไว้ประมาณ 15 วัน จึงพรวนดินอีกครั้งแบบย่อยดินให้ละเอียด
การปลูกมี 2 วิธี คือโดยการหว่านเมล็ด และการหยอดเมล็ดเป็นแถวบนแปลงยกร่อง ส่วนระยะจะขึ้นกับพันธุ์ที่ใช้ปลูก เช่น พันธุ์เบา ใช้ระยะปลูก 20x30 เซนติเมตร พันธุ์กลาง ใช้ระยะปลูก 30x45 เซนติเมตร พันธุ์หนัก จะใช้ระยะปลูก 30-45x50-75 เซนติเมตร
หลังปลูกให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ จนฟอร์มหัว และเก็บเกี่ยว ถ้าน้ำน้อยจะทำให้คุณภาพของหัวไม่ดี หัวแตก เนื่องจากการขยายตัวของเซลล์ไม่สม่ำเสมอ ช่วงหัวงอกจะมีใบจริงประมาณ 2-3 ใบ ก็ถอนแยกให้เหลือจำนวนต้นที่แข็งแรงไว้ กรณีที่หยอดเป็นแถวถอนต้นให้ได้ระยะ 20-30 เซนติเมตร หากหยอดเป็นหลุม ถอนแยกให้เหลือหลุมละ 1 ต้น พร้อมกำจัดวัชพืช
พันธุ์เบา อายุตั้งแต่หยอดเมล็ดจนถึงเก็บเกี่ยวอยู่ที่ประมาณ 40-50 วัน ส่วนพันธุ์หนักจะเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 60-70 วัน การจำหน่ายในประเทศไทย ปัจจุบันยังไม่มีการกำหนดเกรด ส่วนใหญ่จำหน่ายแบบรวม คละกันไป
แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ 1.กลุ่มยุโรปจะนิยมปลูกและบริโภคในเขตอบอุ่น เช่น ยุโรป อเมริกา ต้องการอากาศเย็นในการเจริญของรากประมาณ 15 ํC มีช่วงการเก็บเกี่ยวสั้น 20-25 วัน ส่วนของรากมีขนาดเล็ก สีแดงเข้ม บางชนิดมีสีดำ แต่เนื้อภายในจะมีสีขาวหรือสีแดง 2.กลุ่มเอเชีย ปลูกมากแถบเอเชีย ส่วนของรากมีขนาดใหญ่ รูปร่างแบบกลมและยาว ขึ้นอยู่กับพันธุ์ ปกติผิวของรากมีสีขาว แต่บางพันธุ์อาจมีสีแดงเนื้อภายในมีสีขาว อายุการเก็บเกี่ยวยาวกว่ากลุ่มแรกคือพันธุ์เบาประมาณ 40-50 วัน และพันธุ์หนักประมาณ 60-70 วัน
สามารถแยกเป็น 2 ชนิด คือ พันธุ์แบบญี่ปุ่น ลักษณะเด่น คือ ขอบใบมีลักษณะหยักลึก มีจำนวนใบมากน้อยขึ้นอยู่กับพันธุ์ มีอายุทั้งสองปีและปีเดียว ส่วนใหญ่เป็นพันธุ์หนักหรือปานกลาง และพันธุ์แบบจีน ลักษณะเด่น คือ ขอบใบเรียบ ไม่มีรอยหยัก ส่วนใหญ่เป็นพันธุ์เบา และมีอายุปีเดียว
การปลูกมี 3 รูปแบบ คือ 1.แบบร่องสวนหรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่าแบบร่องจีน ส่วนมากเป็นการปลูกในพื้นที่ลุ่ม 2.การปลูกแบบไร่ เป็นการปลูกในพื้นที่ราบเป็นดินน้ำท่วม หรือเรียกว่า ดินน้ำไหลทรายมูล ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์สูง และอุ้มความชื้นดี และ 3.ปลูกแบบยกแปลงปลูก ซึ่งเมื่อเตรียมดินเสร็จเรียบร้อยแล้ว ทำแปลงปลูกสูงประมาณ 10-15 เซนติเมตร ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับฤดูปลูก โดยทั่วไปขนาดของแปลงกว้าง 1-1.50 เมตร ความยาวขึ้นอยู่กับความต้องการ
การเตรียมดินและแปลงปลูก เริ่ม จากไถหรือขุดดินให้ลึกประมาณ 20-30 เซนติเมตร ตากดินไว้ประมาณ 7-15 วัน เพื่อกำจัดวัชพืช และแมลงในดิน ถ้าดินเป็นกรดหรือดินเหนียวใส่ปูนขาวปรับสภาพดิน และใส่ปุ๋ยอินทรีย์เพิ่มเติม ขณะเตรียมดินครั้งที่ 2 หว่านปูนขาวชนิดโดโลไมท์ ปริมาณ 20-30 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 1 ไร่ และปุ๋ยอินทรีย์ 1-2 ตันต่อพื้นที่ 1 ไร่ กระจายทั่วทั้งแปลง แล้วพรวนดินเพื่อให้ปูนขาว และปุ๋ยอินทรีย์ผสมกับดิน ทิ้งไว้ประมาณ 15 วัน จึงพรวนดินอีกครั้งแบบย่อยดินให้ละเอียด
การปลูกมี 2 วิธี คือโดยการหว่านเมล็ด และการหยอดเมล็ดเป็นแถวบนแปลงยกร่อง ส่วนระยะจะขึ้นกับพันธุ์ที่ใช้ปลูก เช่น พันธุ์เบา ใช้ระยะปลูก 20x30 เซนติเมตร พันธุ์กลาง ใช้ระยะปลูก 30x45 เซนติเมตร พันธุ์หนัก จะใช้ระยะปลูก 30-45x50-75 เซนติเมตร
หลังปลูกให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ จนฟอร์มหัว และเก็บเกี่ยว ถ้าน้ำน้อยจะทำให้คุณภาพของหัวไม่ดี หัวแตก เนื่องจากการขยายตัวของเซลล์ไม่สม่ำเสมอ ช่วงหัวงอกจะมีใบจริงประมาณ 2-3 ใบ ก็ถอนแยกให้เหลือจำนวนต้นที่แข็งแรงไว้ กรณีที่หยอดเป็นแถวถอนต้นให้ได้ระยะ 20-30 เซนติเมตร หากหยอดเป็นหลุม ถอนแยกให้เหลือหลุมละ 1 ต้น พร้อมกำจัดวัชพืช
พันธุ์เบา อายุตั้งแต่หยอดเมล็ดจนถึงเก็บเกี่ยวอยู่ที่ประมาณ 40-50 วัน ส่วนพันธุ์หนักจะเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 60-70 วัน การจำหน่ายในประเทศไทย ปัจจุบันยังไม่มีการกำหนดเกรด ส่วนใหญ่จำหน่ายแบบรวม คละกันไป
ที่มา: เดลินิวส์
ความคิดเห็น